Özet
Namazda muhalif mezhebe mensup imama iktidâ meselesi erken dönemlerden itibaren tartışılan bir husus olmuştur. Mezheplerin konuya dair yaklaşımlarında abdest ve namazla ilgili istinad ettikleri delillerin farklı oluşu önemli bir faktör olmuştur. Özellikle abdesti bozan şeyler konusundaki anlayış farklılıkları muhalif mezhebe mensup imama iktidânın cevâzı hususunda tartışmaların ortaya çıkmasında önemli bir yere sahiptir. Zaman zaman mezhepler arasında yaşanan rekabet ve gerilimlerin etkisiyle müntesiplerin konuya dair hassasiyetleri artmış, bu durum bir mescitte ayrı ayrı cemaatlerin teşekkül etmesine sebep olmuştur. Böylece muhalif mezhebe iktidâ meselesi farklı zamanlarda dönemin önemli konularından biri haline gelmiş ve konuya dair eserlerin kaleme alınmasına zemin oluşturmuştur. Mekhûl rivayetinde olduğu gibi kurucu imama nispet edilen rivayetler, mezhep içerisinde farklı yaklaşımların ortaya çıkmasına ve mezhepler arası ihtilafların derinleşmesine yol açmıştır. Bazı fakihler ise namazın, İslam toplumu üzerindeki birleştirici ve bütünleştirici etkisine vurgu yaparak hangi mezhebe mensup olursa olsun muhalif imama kayıtsız olarak tabi olunması gerektiğini ifade etmişlerdir.