Özet
Safranbolulu Hacı Şerif Ahmed Reşid Paşa (1858-1918), Osmanlı Devleti’nin son dönemlerinde Musul ve Hicaz valiliği yapmış, İslam hukuku, tarih ve edebiyat alanlarında değerli eserler vermiş önemli bir
şahsiyettir. 1858 yılında İstanbul’da dünyaya gelen ve 1918’de yine İstanbul’da vefat eden Ahmed Reşid Pa-
şa’nın kaleme almış olduğu on iki eserden biri de İmâm-ı Âzam’ın siyasî hayatını kısaca ele aldığı Hazret-i
İmâm-ı A‘zam’ın Siyâsî Tercüme-i Hâli isimli risalesidir. Osmanlı Türkçesiyle yazılan bu risale, 24 sayfa olup,
1328/1911 yılında İstanbul’da basılmıştır. Ebû Hanîfe’yi (ö. 150/767) İmâm-ı Âzam yapan yönlerine değinen
bu risale, İslamî ilimlerin tarihî sürecine ışık tutan önemli bilgiler de içermektedir. Risalede İmâm-ı Âzam’ın
ilmî kapasitesi ve sonraki dönemlerde yapılan çalışmalara etkisi izah edilirken onun hem fıkıh ilminin hem de
kelam ilminin kurucusu, önderi olduğu ifade edilmekte, her iki ilmin de “İmâm-ı Âzam”ı olduğu vurgusu,
“Ebû Hanîfe hazretleri ilm-i kelâmda dahi İmâm-ı Âzam’dır” cümlesiyle yapılmaktadır. Risalede İmâm-ı
Âzam; İmâmu’l-Ahrâr, yani soyunda esir ve köle bulunmayan, içtihatlarında hiçbir baskıya boyun eğmeden
özgür düşüncesiyle hareket eden ve de yetiştirdiği müçtehitlerini baskı altında tutmadan kanaatlerini rahatça
açıklamalarına imkân tanıyan bir kişilik olarak öne çıkarılmaktadır. Eser, Ebû Hanîfe’nin ilmî, ahlâkî, içtimaî
ve siyasî yönü hakkında sair değerli bilgiler de ihtiva etmektedir.
Anahtar Kelimeler
İmâm-ı Âzam Ahmed Reşid Paşa fıkıh ilmi İslamî ilimler İslam hukukuPaylaş
Detaylı Bilgi
- Yazarlar: İsmail Bilgili, Doç. Dr., Necmettin Erbakan Üniversitesi
- DOI: https://doi.org/10.5281/zenodo.3598226
- Yıl: 2019 (Aralık) / Cilt: 2 / Sayı: 2
- Sayfa: 213-256
- Tam Metin
- Diğer Diller:
-
English
- 2231 Görüntülenme
- Sayı İçeriğine Git