Özet
VIII. yüzyılda kavâid edebiyatını Eşbah ve Nezair çatısı altında bir araya getiren ve geliştiren Şâfiî fakihlerin bu çabasını X. yüzyıl Haneî fakihlerinden İbn Nüceym bir adım ileri götürerek mezhep içerisinde fıkhî düşüncenin kavâid merkezli ele alınmasına katkı sağlamıştır. Fıkhın kavâid türüne dair ilk eserleri Hanefîler telif etmelerine rağmen gelişmesine katkıları diğer mezhepler kadar olduğu söylenemez. Ancak İbn Nüceym’in el-Eşbâh ve’n-Nezâir’inden sonra bu eser üzerine yapılan çalışmalarının kırkın üzerinde olması, kavâid edebiyatının tekrar Hanefîlerin gündemine girdiğini göstermektedir. Eşbâh literatüründe İbn Nüceym’in sahip olduğu bu konuma diğer mezheplerin ulaşamaması, mezhepte bu isimle yazılan tek eser olması bu araştırmanın temelini oluşturmuştur. Bu çalışmada, İbn Nüceym’in el-Eşbâh’ı etrafında oluşan literatürü başta yazma eser nüshaları olmak üzere bibliyografya ve kütüphane fihristlerinden tarama yapılarak incelenmiş, nüshalarına ulaşılanların şerh, haşiye, ta‘lika, manzume, risale, tertîb ve tercüme başlıkları altında bir araya getirilerek tasnifleri yapılmış, kısa bilgiler verilmiş, gerekli tashihlere yer verilerek yazma/matbu kaynakları gösterilmiştir. Bu yönüyle çalışma Eşbâh etrafında oluşan literatür hakkında kapsamlı bilgileri sunmaktadır. Yazma nüshalarına ulaşılamayan Eşbâh literatürü açısından ise bir mukaddime olarak kabul edilebilir.
Anahtar Kelimeler
İbn Nüceym el-Eşbâh ve’n-Nezâir Fıkıh Kavaid Şerh Haşiye TaʿlîkaPaylaş
Detaylı Bilgi
- Yazarlar: Necmettin Azak, Doç. Dr., Bakırçay Üniversitesi
- DOI: https://doi.org/10.5281/zenodo.4394278
- Yıl: 2020 (Aralık) / Cilt: 3 / Sayı: 2
- Sayfa: 547-596
- Tam Metin
- Diğer Diller:
-
English
- 1119 Görüntülenme
- Sayı İçeriğine Git