Makale

Şifâî Mehmed Dede’nin Hediyyetu’l-fukarâ İsimli Esmâ-i Hüsnâ Şerhi

Özet

Tarihte klasik Türk edebiyatının dinî muhtevalı türleri mühim bir yer tutar. Onlar toplumdaki kültürü taşıyan en yaygın yazın biçimlerinin başında gelmektedir. Bu türler hat, musiki gibi güzel sanatlarla da etkileşimde bulunmuştur. Böylece daha geniş insan kitlelerine ulaşmış ve hayatın içinde yaşayan bir unsur haline gelmiştir. Başka bir deyişle din ve edebiyat birlikteliğinin sürekliliğini gözlemleyip anlamak için kültüre bütüncül bakmak gereklidir. Türk kültüründe Allah’ın ismini anmak, yakarmak ve ululamak için çok değişik şekillerde sanat ve edebiyat mahsülleri vücuda getirilmiştir. Tevhid ve münacat, Allah’ı konu edinen önemli türlerdir. Bu nedenle genellikle divanların girişinde yer almaktadırlar. Bununla birlikte Cenab-ı Hakk’ı ve isimlerini sayan ve açıklayan esma-i hüsnâ adında eserler de mevcuttur. Şifâî Mehmed Dede’nin (ö. 1082/1671-72) Türkçe ve mensur olarak kaleme aldığı Hediyyetü’l-fukarâ adlı esma-i hüsnâ şerhi, bu eserlerden biridir. Eser hakkında şimdiye kadar herhangi bir akademik çalışma yapılmamıştır. Makalede, esma-i hüsnâ türüne dair literatüre değinildikten sonra Şifâî-i Mevlevî’nin hayatını, eserlerinin tanıtımını ve Hediyyetu’l-Fukarâ’nın umumî bir incelemesini yapacağız. Bu değerlendirme ve bilgilendirmelerden sonra, eserin bilinen tek nüshası üzerinden transkripsiyonlu metnini sunacağız.

Anahtar Kelimeler

Şerh Şifâî Mehmed Dede Esmâ-i Hüsnâ Hediyyetu’l-Fukarâ Abdürrezzak Kâşânî